In de zorg neemt de werkdruk al jaren toe. Ook het ziekteverzuim in Nederland is ongekend hoog. Het eerste kwartaal van 2020 was het verzuim in de zorg met 6,7% (CBS, 2020) het hoogst ten opzichte van de laatste 17 jaar. Wij zien dat het werk onevenredig verdeeld wordt tussen meer belastbare medewerkers en minder belastbare medewerkers. 85 procent van de medewerkers in de zorg ervaren fysieke klachten (IZZ e. E., 2014). In deze blog lees je hoe ergonomie niet alleen invloed heeft op de fysieke belasting maar ook op de werkdruk en werkplezier.
Top-houding voor minder klachten
Statische belasting, ofwel het werken in moeilijke houdingen komt veel voor in de zorg. Statische belasting wordt ook expliciet benoemd in de praktijkrichtlijnen VVT (praktijkrichtlijnen zorgverleners, 2020).
Als je altijd in een optimale houding werkt dan komt statische belasting bijna niet voor. Maar hoe doe je dat?
Door in een top-houding te werken, rechtop, armen langs je lichaam, ellebogen in 90 graden, duimen omhoog heb je een optimale houding.
De praktijk lokt je echter uit tot andere houdingen. Door gebruik te maken van de materialen zoals een hoog-laagverstelling van een bed of douchestoel, of het werk naar je toe te halen kan je vaker optimaal werken. Lukt het niet om in een top-houding te werken dan kan je onderzoeken of je jouw houding kan ondersteunen.
Voorbeelden hiervan zijn:
- Ergotriangel extra laag een speciale kruk bij bukken of knielen
- Een lean-chair bij voorovergebogen werken.
- Zadelkruk bij eten geven.
Minder kracht
Bij verplaatsen binnen de grenzen van het bed en tijdens transfers wordt er veel kracht gebruikt. Ga ervan uit dat een transfer of verplaatsing met minimale kracht zou moeten plaatsvinden. Lukt dat niet onderzoek dan of er betere manieren zijn.
- Werk rustig en maak gebruik van de zwaartekracht
- Werk vanuit een optimale houding (verstellingen gebruiken)
- Neem geen (deel)handelingen over die een cliënt nog zelf kan
- Gebruik hulpmiddelen die de inspanning kunnen verminderen zoals glijlakens en tilliften. En volg praktijkrichtlijnen VVT (praktijkrichtlijnen zorgverleners, 2020)
- Evalueer of je wel het handigste hulpmiddel gebruikt.
- Zorg ervoor dat je er ook goed mee om kan gaan.
Beeldschermwerk is ook werk
Als je meer dan 2 uur per dag voor het werk gebruik maakt van een beeldscherm dan ben je een beeldschermwerker. (arbeidsomstandighedenregeling, 2018) Ongemerkt maken we per dag heel wat uren gebruik van een beeldscherm bijvoorbeeld voor dossiers, communicatie, boodschappen etc.
Vaak gebruiken we beeldschermwerk als rustmoment of we doen het even tussendoor. Maar beeldschermwerk is serieus werk waarbij er een verhoogd risico is op fysieke klachten. Maak daarom gebruik van de instellingen van de werkplek. Stel je tafel en stoel goed in, gebruik je rugleuning en de armleggers en werk ook hier zo veel mogelijk in een optimale (top!) houding.
In mijn blog over thuiswerkplekken lees je veel tips die ook van toepassing zijn op jouw werkplek.
Producten voor slimmer en effectiever werken
Er gaat heel veel tijd verloren bij het ophalen van hulpmiddelen (tijdvreters). Dit is één van de oorzaken waarom hulpmiddelen niet altijd worden gebruikt. Onderstaand voorbeelden van hulpmiddelen waarmee je juist slimmer en efficiënter kan werken. Per tijdvreter geven we handige tips en oplossingen.
Efficiëntie bij aanvragen en aanbrengen van een antidecubitus matras
Het wisselen van een matras kan behoorlijk belastend zijn voor client en medewerker. Daarnaast is het zonde als er veel tijd verloren gaat in reiniging, logistiek en transport. Repose matrassen bieden in deze situatie de uitkomst. Pak een matras van de plank en zet deze direct in, geschikt voor hergebruik of eenmalig gebruik. Specialistische reiniging en aanvragen is overbodig. Deze matrassen zijn zelfs aan te brengen terwijl de cliënt in bed blijft liggen.
Elimineer het aanbrengen van een glijlaken of rollaken
Om een client makkelijk te verplaatsen binnen de grenzen van het bed kan een glijlaken of rollaken handig zijn. Het aanbrengen van een rollaken is een vaardigheid en kost tijd. Door gebruik te maken van een permanent glijlaken ligt het laken als beddengoed op het bed. De cliënt kan hierdoor vaker zelfstandig de houding corrigeren, de medewerker heeft het laken altijd paraat, het laken hoeft niet meer aangebracht te worden. Een grote winst in zelfstandigheid, tijdswinst en het bevorderd goed gebruik van materialen en daarmee weer winst in fysieke belasting.
Geen sta-in de weg en tijdsverlies bij gebruik van een tillift
Een klassieke tillift wordt gebruikt bij meerdere cliënten, er gaat veel tijd verloren bij het wachten op een beschikbare tillift of het ophalen van een tillift.. Een tillift neemt veel ruimte in beslag zowel in opslag als tijdens gebruik. Een plafondlift is een efficiënt alternatief. De lift is beschikbaar daar waar je hem gebruikt. Kostbare tijd wordt nu besteed aan de cliënt en niet aan materialen. Daarnaast is er geen ruimte nodig op de vloer voor het plaatsen of verrijden van de lift. Een plafondlift is een zeer efficiënt hulpmiddel voor het besparen van tijd en ruimte.
Werkplezier en efficiëntie met de juiste middelen
In deze blog heb je gelezen hoe ergonomie een positieve invloed kan hebben op de medewerker. Minder fysieke belasting, tijdswinst en efficiëntie zijn logische gevolgen. Wij zien het resultaat graag terug in het werkplezier van jouw medewerkers en collega’s. Wil je meer inspiratie voor gezond werken of advies specifiek voor jouw organisatie? Maak een afspraak met onze ergonomisch adviseur.
Bronnen
Arbeidsomstandighedenregeling, R. (2018, 02 10)
CBS (2020, 07 29)
Dijk, V. (2011). Het model van arbeidsbelasting . In C. Kuiper, & M. B. Yvonne Heerkens, Arbeid en Gezondheid, een handboek voor paramdeici en arboprofessionals (pp. 151, 152). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
IZZ. (2017, 05 08)
praktijkrichtlijnen zorgverleners. (2020, 07 29). Opgehaald van arbocatalogus VVT